Hepimizin yıldız tozundan oluştuğumuzu söyleyen bir söz var ve yapılan iki çalışmaya göre, bu sanılandan daha doğru olabilir.
Michigan Üniversitesi’nden Jie (Jackie) Li liderliğinde yapılan ve Science Advances’de yayınlanan ilk çalışma, Dünya’daki karbonun büyük bölümünün muhtemelen yıldızlararası ortamdan; bir galaksideki yıldızlar arasındaki boşlukta var olan materyalden geldiği bulgusuna ulaştı. Bu büyük olasılıkla, genç Güneş’imizi çevreleyen toz ve gaz bulutu olan ve gezegenlerin yapı taşlarını tutan ön gezegen diskinin oluşmasından ve ısınmasından çok sonra gerçekleşti.
Çalışma ayrıca, karbonun katı maddelerde tutulmasının da muhtemelen Güneş’in doğumundan sonraki bir milyon yıl içinde meydana geldiğini gösteriyor ve bu da Dünya’daki yaşamın temeli olan karbonun gezegenimize doğru yıldızlararası bir yolculuk yaptığı anlamına geliyor.
Çalışmada Karbonu Taşıyan Gaz Moleküllerinin Dünya’yı Oluşturamayacağına Dikkat Çekiliyor
Önceden, araştırmacılar Dünya’daki karbonun ilk başta nebula gazlarında bulunan moleküllerden geldiğini ve sonradan gazlar moleküllerin yoğunlaşacağı kadar soğuduğunda moleküllerin birleşerek kayalık bir gezegen haline geldiğini düşünüyorlardı. Li ve ekibi, bu çalışmada karbonu taşıyan gaz moleküllerinin Dünya’yı oluşturamayacağını çünkü karbon bir kez buharlaştığında, onun yeniden yoğunlaşıp katı hale gelmediğine dikkat çekiyorlar.
Li, “Bu yoğunlaşma modeli on yıllardır yaygın olarak kullanılıyor ve bu Güneş’in oluşumu sırasında gezegendeki tüm elementlerin buharlaştığını ve disk soğudukça bu gazların bir kısmının yoğunlaştığını ve katı cisimlere kimyasal maddeler sağladığını varsayıyor. Ama bu karbonda bu şekilde işlemiyor,” diyor.
Karbonun büyük bölümü diske organik moleküller formunda geldi. Ama karbon buharlaştığında, katı maddeler oluşturmak için çok düşük ısı derecelerini gerektiren çok daha uçucu türler üretiyor. Daha da önemlisi, karbon yeniden yoğunlaşarak organik bir form almıyor. Bu nedenle, Li ve ekibi Dünya’daki karbonun büyük bölümünün muhtemelen yıldızlararası ortamdan edinildiği sonucuna vardı.
Aynı araştırmacılar grubu tarafından yapılan ama Minnesota Üniversitesi’nden Marc Hirschmann liderliğinde gerçekleştirilen ikinci çalışmadaysa, bilim insanları gezegenlerin küçük öncü oluşumları olan gezegenimsi yapılar erken oluşum dönemlerinde karbonu tuttukları zaman karbonun nasıl işlendiğine baktılar. Sonuçta, gezegen başlangıcının bu önemli adımı sırasında, gezegenimsi yapılar eridikçe, çekirdekleri oluşturdukça ve gaz kaybettikçe, karbonun büyük bir bölümünün kaybedilmiş olması gerektiğini buldular. Hirschmann bunun önceden olan düşünüşü altüst ettiğini söylüyor.
Proceedings of the National Academy of Sciences’de yayınlanan çalışmada, Hirschmann, “Çoğu model karbonun ve yaşam için gerekli olan su ve nitrojen gibi diğer materyallerin nebuladan ilkel kayalık cisimlere gitmesini içeriyor ve bunlar sonra da Dünya veya Mars gibi gelişen gezegenlere gönderiliyor. Ama burada önemli bir adım atlanıyor. Bu gezegenimsi yapılar karbonlarının büyük bölümünü birleşip gezegenler haline gelmeden önce kaybediyorlar,” diyor.
Orijinal makale: Science Daily
