Acil servisteki stresli karmaşada travma cerrahları hastaların hayatlarını kurtarmak için ellerinden gelen her şeyi yaparlar. Fakat bazı hastaların kendi kan grupları, kendilerinin aleyhine rol oynuyor olabilir.
Şiddetli fiziksel travma ile birlikte Japonya acil servisine başvuran 900 hastadan bir kısmının ölüm oranlarını analiz eden yeni bir çalışma, kan grubunun önemli bir risk faktörü olabileceğini ortaya koydu.
Tokyo Medical and Dental University Hospital’dan travma uzmanı Wataru Takayama, “Şiddetli travmal görülen hastalarda kan kaybı ölümün önde gelen nedenidir. Ancak farklı kan tipleri ile travma ölüm riski arasındaki ilişki üzerine çalışmalar azdır. Travmadan kurtularak hayatta kalmanın kan türlerindeki farklılıklar ile ilişkili olduğu hipotezini test etmek istedik,” açıklamasında bulundu.
Bu çalışma için Takayama’nın ekibi, 2013 ve 2016 yılları arasında Japonya’daki iki acil bakım tıp merkezine getirilen 901 şiddetli travmalı hastayı bir araya getirdi.
Çalışma için, ciddi travma geçiren – ‘Yaralanma Önem Derecesi Puanı’ (ISS) 15’ten fazla olan – uzun süreli sakatlık veya ölüme neden olma potansiyeline sahip yaralanmalar- hastalar incelendi.
Ekip, çalışmaya dahil edilen hastaların yaklaşık üçte birini (yüzde 32) oluşturan ve kan grubu 0 olan hastaların, ciddi yaralanmalara karşı diğer hastalara göre büyük ölçüde daha şanslı olmalarıydı.
0 kan grubuna sahip olan hastalar arasında ölüm oranı yüzde 28dir. Bu oran diğer kan gruplarına sahip olan hastalarla kıyaslandığında neredeyse üç kat daha yüksektir (sadece yüzde 11).
Bu oldukça büyük bir tezat, ama sebebi nedir?
Bu gözlemsel bir çalışma olduğu için kesin olarak bilmek imkansız. Ancak araştırmacılar, bunun kan grubu 0 olan kişilerde azaldığı bilinen bir tür kan pıhtılaştırıcı maddenin diğer kan gruplarına göre daha düşük seviyede olmasıyla alakalı olabileceğini düşünmektedirler.
Uzmanlar, makalede açıkladıkları çeşitli çalışmalarda, kan grubu 0 olan hastaların % 25-30 oranında daha düşük Von Willebrand faktörü (vWF) plazma düzeyine sahip olduklarını, bu nedenle kan grubu 0 olmayanlara göre kanama risklerinin de arttığını bildirmişlerdir.
“vWF, kan trombositlerinin hasarlı damar duvarlarının alt endoteline yapışmasına aracılık ederek ve aktive edilmiş trombositlerin agregasyonunu destekleyerek birincil hemostazda [kanamanın durdurulması] belirleyici bir rol oynar.”
Bu hipotez doğruysa, araştırmacılar, farklı kan türlerinin kanamanın durdurulmasına nasıl katkıda bulunduğunu bilmediğimiz pek çok şey olduğunu kabul ediyorlar – farklılık yaratan şey, 0 grubu kanın en yaygın kan ggrubu olması ve acil nakiller için en uygun kan olması gibi olumlu yönlerinden daha önemli olabilir.
Daha fazla bilgi sahibi olana kadar, ekip, diğer araştırmacıların da şiddetli travma vakalarında daha önce hiç rapor edilmediğini söyledikleri, 0 kan grubu ve ölüm oranı arasındaki bu ilişkiyi incelemeleri gerektiğini ifade ediyor. Bilindiği üzere kan, kalp krizi riski, felç ve hatta hava kirliliğiyle alakalı diğer tehlikelerle bağlantılıdır.
Uzmanlar konuyla ilgili son olarak “Her ne kadar 0 kan grubunun bu durumunu değiştiremesek de, risklerin yeterince tanınması travma durumlarında risk yoğunluğunu kontrol etmemizi sağlıyor. Bu sonucun nedenini araştırmak için daha fazla temel araştırma gereklidir ve elde edilebilecek gelişmeler ilk müdahale ve tedavi yöntemlerinin gelişmesine yol açabilir, ” açıklamasında bulundular.
Kaynak: Science Alert