Yapılan yeni bir çalışmaya göre, sadece dünyanın 10 önemli havaalanından geçerek yolculuk etmekte olan insanların el yıkama oranlarını yükseltmek, birçok bulaşıcı hastalığın yayılma oranını önemli ölçüde azaltabilir. Ve insanların havaalanlarındaki el yıkama alışkanlıkları ne kadar gelişirse, bunun hastalık yayılımını yavaşlatmak üzerindeki etkisi de o kadar belirgin olabilir.
Aralarında gribin de olduğu bulaşıcı hastalıkları genel olarak ele alan bu çalışmanın bulguları geçtiğimiz Aralık ayının sonlarında; yani Çin’in Wuhan kentinde patlak veren koronavirüs salgınından hemen önce yayınlanmış olsa da, çalışmanın yazarları elde ettikleri sonuçların mevcut koronavirüs salgını da dahil, bu türden her hastalık için geçerli olabileceğini söylüyor.
Risk Analysis’de yayınlanan ve epidemiyolojik modellemelere ve veri bazlı simülasyonlara dayanan çalışmanın araştırmacıları, havaalanları gibi kalabalık yerlerde bulunan insanların sadece yaklaşık yüzde 20’sinin ellerini son bir saat içinde en az 15 saniye boyunca sabun ve suyla yıkayarak temizlediğini, geriye kalan yüzde 80’lik bölümünse potansiyel olarak taşıyor olabildikleri mikropları dokundukları her yere bulaştırdıklarını tahmin ediyor.
Araştırmacıların bulguları, dünyanın tüm havaalanlarındaki yolcuların yüzde 60’ının ellerinin her zaman temiz olmasını sağlamanın en büyük etkiyi yapacağını ve bunun potansiyel olarak küresel hastalık yayılımını yaklaşık yüzde 70 oranında yavaşlatacağını gösteriyor. Bu kadar fazla havaalanında böyle bir uygulamanın gerçekleşmesini mümkün kılmak zor olabilir ancak bu yeni çalışmaya göre, bunun bir salgının başlangıç noktasını baz alarak seçilecek sadece 10 önemli havaalanında gerçekleşmesini sağlamak, yine de hastalık yayılımını önemli ölçüde azaltabilir. Araştırmacılar, seçilecek bu 10 havaalanında el yıkama mesajları vermeye odaklanmanın, potansiyel olarak hastalık yayılımını yüzde 37’ye varan oranlarda yavaşlatabileceğini tahmin ediyor.
Hijyen Konusunda Sağlanacak Küçük İyileşmeler Bile Dikkate Değer Farklar Yaratabilir
Araştırmacılar hijyen konusunda sağlanacak küçük iyileşmelerin bile dikkate değer farklar yaratabileceği görüşünde. Buna göre, dünya çapındaki tüm havaalanlarında elleri temiz olan insan sayısını sadece yüzde 10 oranında arttırmak, küresel hastalık yayılım oranını yaklaşık yüzde 24 oranında azaltabilir. Araştırmacılar bunun eğitim, posterler, resmi duyurular ve belki de el yıkama alanlarına olan erişimin kolaylaştırılması yoluyla sağlanabileceğini düşünüyor.
Çalışmanın bulguları, ABD Hastalık Kontrol Merkezi ve Dünya Sağlık Örgütü’nün tavsiyeleriyle de tutarlılık gösteriyor. İki merci de, hastalık yayılımını kontrol altına almanın en etkili ve en ucuz yolunun el hijyenini sağlamak olduğu yönünde açıklamada bulundu. Her iki kurum da, cerrahi yüz maskesi kullanımı, havaalanlarının kapatılması ve seyahat kısıtlamaları gibi başka önlemlerin de hastalık yayılımını sınırlamada yararlı bir rolü olduğunu söylese de, el hijyeni yine de savunma yöntemlerinin ilk sırasında yer alıyor.
Araştırmacılar havaalanlarındaki el yıkama ve genel hijyen oranlarını artırmak için atılabilecek önemli adımlardan birinin, başta yüzeylerin son derece kontamine durumda olduğu tuvaletlerin dışarılarında olmak üzere, havaalanlarındaki çok daha fazla noktada el yıkamak için lavaboların bulunmasını sağlamak olduğunu söylüyor. Buna ek olarak, araştırmacılar havaalanlarında çok fazla insanın dokunduğu yüzeylerin daha sık temizlenmesinin de yararlı olabileceğine dikkat çekiyor.
Orijinal makale: MIT News
