Her hafta, Mars’a keşif araçları, turistler ya da en yaygın olarak uydular taşıyan bir roket daha uzaya fırlatılıyor gibi görünüyor. “Uzayın kalabalıklaşıyor olduğu” fikri birkaç yıldır var ama uzay tam olarak ne kadar kalabalık? Ve daha da ne kadar kalabalıklaşacak?
Dünya’nın yörüngesine yerleştirilen birçok uydu kullanılmaz hale geldi ve atmosferde yandı ama binlercesi hala varlığını sürdürüyor. Fırlatılan uyduları takip eden gruplar her zaman aynı kesin sayıları bildirmiyor ama genel eğilim net ve hayret verici.
Sovyetler Birliği’nin 1957 yılında insan yapımı ilk uydu olan Sputnik’i fırlatmasından bu yana, insanlık her yıl istikrarlı bir şekilde, yörüngeye giderek daha fazla obje yerleştirdi. 20’nci yüzyılın ikinci yarısında, bu sayıda yavaş ama istikrarlı bir artış oldu ve 2010’lu yılların başlarına kadar yılda yaklaşık 60 ila 100 uydu fırlatıldı.
Ama o zamandan beri, hız çarpıcı bir şekilde artıyor.
2020’de, uzaya yaklaşık 1,300 uydu taşıyan 114 roket fırlatıldı. Ama geçmişteki hiçbir yıl 2021’le kıyaslanamaz. 16 Eylül itibarıyla, yaklaşık 1,400 yeni uydu çoktan Dünya’nın etrafında dönmeye başladı bile ve bu sayı yılın devamında da sadece artacak.
Bu Uyduların Çoğu Dünya’yı Gözlemlemek Ya Da İletişim Ve İnternet İçin Kullanılıyor
Bu üstel büyümenin iki ana nedeni var. Birincisi, uzaya bir uydu göndermek daha önce hiç bu kadar kolay olmamıştı. İkincisiyse, roketler daha çok uyduyu daha kolay bir şekilde ve daha önce hiç olmadığı kadar ucuza taşıyabiliyor. Sayıdaki bu artışın nedeni roketlerin daha güçlü hale geliyor olması değil. Daha ziyade, uydular daha küçüldüler. 2020 yılında fırlatılan tüm uzay araçlarının büyük çoğunluğu (yüzde 94’ü) küçük; yani ağırlığı yaklaşık 600 kilogramın altında olan uydulardı.
Bu uyduların çoğu, Dünya’yı gözlemlemek ya da iletişim ve internet için kullanılıyor. İnterneti Dünya’nın yetersiz hizmet alan bölgelerine götürme hedefiyle, sadece 2020 yılında SpaceX’in Starlink’i ve OneWeb, birlikte neredeyse 1,000 küçük uydu fırlattılar. Bu iki şirketin her birisi de, alçak Dünya yörüngesinde “mega takımyıldızlar” adı verilen şeyleri oluşturmak için gelecek yıllarda 40,000’den fazla uydu fırlatmayı planlıyor.
Uydu sayısındaki bu büyük artışla, kalabalık bir gökyüzü konusundaki korkular da gerçekleşmeye başlıyor. SpaceX ilk 60 Starlink uydusunu fırlattıktan bir gün sonra, astronomlar onların yıldızları bloke ettiğini görmeye başladılar. Radyo astronomlarsa, Starlink gibi uydu mega takımyıldızlarından gelen parazitler nedeniyle belirli frekanslarda yüzde 70 oranında hassaslık kaybı olabileceğinden korkuyorlar.
Uzmanlar bu takımyıldızların yarattığı potansiyel problemleri ve uydu şirketlerinin bu problemleri çözebileceği yolları incelemekte ve tartışmaktalar. Bunlar yollar arasında, uyduların sayısını ve parlaklığını azaltmak, konumlarını paylaşmak ve daha iyi bir görüntü işleme yazılımını desteklemek de bulunuyor.
Alçak Dünya yörüngesi kalabalıklaştıkça uzay çöpü konusundaki endişeler ve gerçek çarpışma olasılıkları da artıyor.
Orijinal makale: Phys.org
