Günümüzde neredeyse her gün alışveriş yapmaktayız. Yaptığımız alışverişlerde ise plastik poşeti ne kadar çok kullanırsak o kadar mantıklı olduğunu düşünürüz.
Geçen günlerde görevliler tarafından yapılan araştırmalarda plastiklerin özellikle okyanus canlıları için ciddi tehlikeler doğurduğu sonucunu yayınladı.
Özellikle Türkiye’ye baktığımızda poşet kullanımının önemli derecede fazla olduğunu rahatlıkla görebiliyoruz. Market veya alış-veriş merkezlerine girdiğimizde aldığımız en ufak bir ihtiyaç için bile plastik poşet kullanıyoruz. Bu da yetmiyormuş gibi daha sonra kullanmak üzere ihtiyacımız olandan daha fazla poşet almaya çalışıyoruz. Aldığımız poşetler ise kullanıldıktan sonra bilinçsiz bir şekilde çevreye atılıyor. Kısa bir süre kullanmak için marketlerden aldığımız plastik poşetlerin doğada çözünme süresi ise en az 500 yıl sürüyor.
Okyanus ve denizlerde yaklaşık olarak 100-150 milyon ton plastik çöpün yüzdüğü tahmin ediliyor. Bununla beraber her yıl bu miktara 6.5 milyon ton daha ekleniyor. Bilinçsizce kullanılan ve etrafa saçılan plastikler birçok canlının yaşam alanının etkiyerek canlılarda ve bu canlıları gıda olarak tüketen insanlarda ciddi sağlık problemlerine yol açıyor. Bilinçsizce tüketilen plastiklere ve oluşan plastik çöplere karşı birçok sağlık kuruluşu toplanmış ve bir an önce bu sorunun çözülmesi gerektiğini aksi takdirde deniz canlılarında önemli derecede kayıp olacağını bildirmiştir.
Okyanus, deniz ve göllere karışan plastiklerin yaklaşık %80’inin karadan taşındığı düşünülüyor.
Çevre uzmanı Ziebarth katıldığı bir konferansta atık plastikler için şu tespiti dile getirmiştir;
“Denizlere taşınan çöpün farklı sonuçları var: Bunlardan biri hayvanların yaralanması. Çünkü onlar suyun içindeki çöpü görmüyor ve birbirine dolanmış çöp parçaları arasına sıkışıp ağır bir biçimde yaralanıp ölebiliyorlar. Yine parçalanan plastik parçalarını yiyecek sanıp yiyor ama sindiremiyorlar. Bu maddeler, onların midelerinde kalıyor ve en kötü ihtimalle çöp dolu mideleri ile açlıktan ölüyorlar”
Denizlerden farklı olarak özellikle piknik alanlarında ve toplu alanlarda bilinçsizce atılan plastikler insanlarda ciddi sağlık problemleri oluşturmasının yanı sıra aynı zamanda karbon ayak izini de etkileyerek gelecek nesillere sağlıklı bir ortam bırakmaya engel teşkil ediyor.
Plastiklerin bilinçsizce kullanılmasının yanında özellikle kullanılan kozmetik ürünlerden biri olan peeling maskelerin bilinçsizce kullanımı ve çevreye atılması yukarda bahsettiğimiz atık plastik oranının büyük bir kısmını oluşturuyor.
Bilim insanları yeni bir araştırma için öncelik verilmesi gereken yerler olarak da Akdeniz, Bengal Körfezi ve Endonezya – Papua Yeni Gine arasındaki “resif üçgeni” bölgesini işaret etmiştir.
Araştırmacılar Fransa’da karaya vuran bir balinada 800 kilogram plastik bulunduğu, Avustralya’da karaya vuran bir balinada ise 6 metrekarelik plastik örtünün yanı sıra 30 plastik poşet bulunduğuna dair haberleri endişe verici bulduklarını belirtmiştir.
Atığa dönüşen plastiklerin %79 ü çöplüklere atılmış veya doğaya karışmış. Atılan plastiklerin yüzde 9’u geri dönüştürülürken yüzde 12’si de yakılmaktadır.
Gereğinden fazla olarak plastik poşet kullanımı Türk yetkililer tarafından da dile getirilmiş önlem amacı ile yakın bir zamanda market ve alış-veriş merkezlerindeki poşetlerin artık belirli bir ücret ile müşteriye verileceği söylenmiştir.
