Buz adam Ötzi 5300 yıl önce öldü. Ancak 1991’de Ötztal Alpleri’nde keşfedilen ve mumyalanan avcının midesini bulmak araştırmacıların yaklaşık 20 yılını aldı. Ama şimdi, midesi 2009’da bulunan Ötzi’nin son yemeğinin ne olduğunu biliyoruz.
Araştırmacılar Ötzi’nin mide içeriği üzerinde yapılan çokça test sonucunda, yediği son yemeğin kurutulmuş dağ keçisi eti ve yağı, alageyik eti, Siyez buğdayı ve zararlı olabilen eğrelti otundan oluştuğuna karar verdiler. Current Biology’de yayınlanan bu sonuçlar, çok eski zamanlardaki beslenme tarzı ve gıda hazırlama yöntemlerine dair detaylı ipuçları da sunuyor.
İtalya’daki Institute for Mummies and the Iceman’de mikrobiyolog ve bu çalışmanın yazarı olan Frank Maixner, Ötzi’nin hem etçil hem de otçul olduğunun net olduğunu ve mumyada yapılan lipid ve protein analizlerinin, onun Ötztal Alpleri’nde halen yaygın olan dağ keçilerinin (Alp keçisi) hem kaslarını hem de yağlarını yediğine işaret ettiğini belirtiyor. Maixner ayrıca, Ötzi’nin midesinde yüksek oranda bulunan yağın da, yoğun enerji gerektiren yürüyüşler için enerji sağlamış olacağını söylüyor.
Araştırmacılar etin nasıl hazırlandığına da bakabildiler. Onlar etin mikro yapılarını ve kimyasını inceleyerek ve onu günümüzün pişmiş ve pişmemiş etleriyle kıyaslayarak, Ötzi’nin yediği etin 60 dereceden fazla bir ısıda pişirilmediğini tahmin ediyorlar. Taze et çabuk bozulduğu için, muhtemelen et muhafaza amaçlı olarak kurutulmuş olabilir diyor Maixner. Etteki karbon parçacıkları da, etin tütsülenmiş de olabileceğine dair ipucu veriyor.
Eğrelti Otunun Sebebi Ne?
Ötzi’nin midesinde bulunan eğrelti otunun, sığırlarda anemi ve koyunlarda körlükle ilişkilendirildiği ve kanserojen etkisinin de olabildiği biliniyor. Maixner, “Ötzi’nin mide patojenlerinden mustarip olduğunu bildiğimiz için, bu otu karın ağrısını tedavi etmek amacıyla yemiş olabileceğini düşünüyoruz,” diyor. “Ancak yemeğini eğrelti otu yapraklarına sararak yerken kazara küçük parçacıklar yutmuş olması da muhtemel.”
Ötzi’nin lif, protein ve bolca enerjiden zengin yağdan oluşan beslenme tarzı iyi hazırlanmış, dengeli bir yemeği gösteriyor. Maixner, “Bu insanların uygun kıyafetler ve uygun avlanma araçları hazırlama konusunda bilgileri vardı ve aynı şey beslenme tarzları için de geçerli,” diyor.
