Deprem sırasında yerin nasıl hareket edeceğini öngörmek için yapay zekayı kullanan bir deprem erken uyarı sistemi, sarsıntının gelmekte olduğunu birkaç saniye öncesinden haber verebiliyor.
Daha geleneksel olan hesaplama gücünü kullanan benzer bir sistem, şu anda ABD’nin Batı Yakasında mevcut. ShakeAlert adı verilen bu sistem, deprem hareketinin ilk dalgalarını algılayarak ve sonra da en çok sarsıntıya neden olacak dalgaların ne zaman geleceğini hesaplayarak çalışıyor.
Geliştirilme aşamasındaki DeepShake isimli bu yeni sistemin de, bir deprem bir kez başladıktan sonra gerçekleşmesi yakın olan sarsıntılar konusunda birkaç saniye öncesinden uyarıda bulunması amaçlandı. Ancak DeepShake yeni bir depremin sarsıntılarının nasıl bir yol izleyeceğini öngörmek için geçmiş depremlerin kalıplarını belirlemek adına yapay zekanın bir türü olan bir derin sinir ağını kullanıyor. Bu, daha hızlı işleme yapmaya ve farklı deprem bölgeleri genelinde daha kolay genellenebilirliğe yol açabilir.
DeepShake’i geliştiren ekibin araştırmacılarından olan Stanford Üniversitesi’nden Avoy Datta ve meslektaşı Daniel Wu, DeepShake’i Ridgecrest, California yakınlarındaki depremlerin oluşturduğu yer hareketlerini öngörmek üzere eğittikten sonra, elde ettikleri sonuçları bildirdiler. Ridgecrest sismik anlamda aktif bir bölge ve 2019 yılında bölgeyi sarsan bir dizi deprem oldu. Bunların en büyüğü, 5 Temmuz’da meydana gelen 7.1 şiddetindeki depremdi.
Sistem 3 İla 13 Saniye Önce Uyarıda Bulunmayı Başardı
Datta, Wu ve meslektaşları, işe 2019 yılının Temmuz ayından Eylül ayına kadar Ridgecrest’i vuran 36,000’den fazla depremin (çoğu oldukça küçük şiddette) veri setiyle başladılar. Veri setinin yüzde 80’ini derin sinir ağına giren araştırmacılar, verilerin yüzde 10’unu ağın parametrelerinin ince ayarı ve son yüzde 10’luk bölümünü de ağın ortaya koyduğu sonuçların gerçeğe uyup uymadığını test etmek için sakladılar.
Araştırmacılar ağı deprem dizisindeki daha büyük depremlere daha fazla önem vermeye programladılar.
DeepShake’e depremin lokasyonu ya da türü hakkında hiçbir bilgi verilmemiş olmasına rağmen, sistem ağdaki diğer sismik istasyonlardaki sarsıntılar konusunda, onlar gerçekleşmeden 3 ila 13 saniye önce uyarıda bulunmayı başardı.
Bu ShakeAlert’ün önceden uyarı süresine benziyor. Ama Wu ve Datta, bu diğer sistemi bir rakip olarak görmüyorlar. Bunun yerine, onlar DeepShake teknolojisinin ShakeAlert’ü tamamlamak için kullanılabileceğini söylüyorlar.
Orijinal makale: LiveScience
