Georgia Teknoloji Enstitüsü tarafından yapılan yeni bir çalışmada, fillerin hortumlarında daha fazla alan yaratmak için burun deliklerini genişlettikleri ve bunun onların dokuz litreye varan miktarlarda su tutmalarına olanak tanıdığı bulundu. Çalışmaya göre, filler aynı zamanda da saniyede üç litre sıvı çekebiliyorlar ve bu, saniyede 150 metre hızında olan bir insan hapşırığının 50 katında olan bir hız.
Journal of the Royal Society Interface’de yayınlanan çalışmada, araştırmacılar fillerin hortumlarını havayı, suyu, yiyecekleri ve diğer objeleri hareket ettirmek ve yönetmek için nasıl kullandıklarının fiziğini daha iyi anlamak istediler. Araştırmacılar ayrıca, bu mekaniklerin bir şeyleri tutmak ve hareket ettirmek için hava hareketini kullanan daha etkili robotların yaratımına ilham verip veremeyeceğini öğrenmeyi amaçladılar.
Yapılan çalışmada, araştırmacılar emiş gücünü karada ve su altında kullanabilen tek hayvanın filler olduğunu da buldular.
Çalışmanın liderliğini yapan Andrew Schulz, “Bir fil günde yaklaşık 180 kilogram yemek yiyor ama fillerin hortumlarını her gün 18 saat boyunca hafif yiyecekleri ve suyu kaldırmak için nasıl kullandıkları hakkında çok az şey biliniyordu. Anlaşılan o ki, bu hayvanların hortumları birer valiz gibi işlev görüyor ve bunlar gerektiğinde genişleyebiliyorlar,” diyor.
Araştırmacılar Atlanta Hayvanat Bahçesi’nde görevli veterinerlerle birlikte çalıştılar ve filleri çeşitli yiyecekleri yerken incelediler. Örneğin, filler büyük şalgam bitkisi küplerini tuttular ve aldılar. Daha küçük olan küpleriyse emiş gücüyle kendilerine çektiler ve sebzeleri ağızlarına aktarmadan önce büyük bir emme sesi çıkardılar.
Burun Deliklerini Yüzde 30’a Varan Oranlarda Genişletiyorlar
Emiş mekanizması hakkında daha fazla bilgi edinmek için, araştırmacılar fillere bir tortilla cipsi verdiler ve uygulanan kuvveti ölçtüler. Hayvanlar bazen cipse bastırıp onu nefesleriyle kendilerine çektiler ve cipsi kırmadan onu hortumlarının ucunda tuttular. Bazen de, hayvanlar uzaktan emiş gücü uyguladılar ve cipsi hortumlarının ucuna doğru çektiler.
Araştırmacılar bir filin hortumunu bir İsviçre çakısı gibi kullandığını, hortumun kokuları algılayıp bir şeyleri tutabildiğini ve bazen de objeleri bir yaprak üfleyicisi gibi dağıtıp uzaklaştırdığını ya da bir elektrik süpürgesi gibi çektiğini söylüyorlar.
Ekip ayrıca, fillerin bir akvaryumdan sıvı çekmelerini izleyerek süreleri ve miktarları da ölçebildi ve hortumun sadece 1.5 saniye içinde 3.7 litre sıvı çektiğini buldu.
Hortumun iç kaslarının nasıl çalıştığını görmek için ultrason probuyla hortum duvarının ölçümlerini de alan araştırmacılar, hayvanların bu kasları kasarak burun deliklerini yüzde 30’a varan oranlarda genişlettiklerini buldular. Bunu yapmak duvarların kalınlığını azaltıyor ve nazal hacmi yüzde 64 oranında büyütüyor.
Schulz, “Hortum kası hareketlerinin ardındaki mekaniği ve fiziği inceleyerek, bu fiziksel mekanizmaları robotlar geliştirmenin yeni yollarını bulmakta kullanabiliriz. Aynı zamanda, şu anda nesli tükenmekte olan hayvanlar listesinde olan Afrika filinin hortumu hakkında daha fazla bilgi edinerek, vahşi doğadaki filleri nasıl daha iyi bir şekilde koruyabileceğimizi de öğrenebiliriz,” diyor.
Orijinal makale: Science Daily
