Günde 16 ila 18 saat boyunca yiyeceklerden uzak durmak çeşitli sağlık sorunlarını tedavi etmenin anahtarı olabilir.
Geçmişte hayvanlar ve insanlarla gerçekleştirilen çalışmalar üzerinde yapılan ve The New England Journal of Medicine’de yayınlanan bir inceleme, aralıklı açlığın kan basıncını düşürebildiğini, kilo vermeye yardımcı olabildiğini ve yaşam süresini uzatabildiğini öne sürüyor.
Çalışmanın yazarı olan ve Johns Hopkins Üniversitesi’nde nörobilim profesörü olarak görev yapan Mark Mattson aralıklı açlığın iki çeşidine odaklanıyor: Zaman kısıtlı beslenme (her gün 6-8 saat arasındaki bir zaman diliminde yemek yemek ve 16-18 saat boyunca aç kalmak) ve 5:2 aralıklı açlık diyeti (diyeti haftanın iki günü uygulamak ve genelde bu günleri günde 500 kaloriyle tamamlamak).
Kemirgenler ve kilolu yetişkin insanlar üzerinde yapılan çalışmalar, aralıklı açlık uygulamalarının sağlık durumunda iyileşmeler sağladığını ortaya koyuyor ancak sağlanan bu faydaların kilo kaybı neticesinde ortaya çıkıp çıkmadığı net değil.
Mattson birbirini takip eden uzun süreli açlık ve yemek yeme durumlarının hücre sağlığına iyi gelebileceğini söylüyor. Bu durumda, hücreler yakıt depolarını kullanıyor ve yağları enerjiye dönüştürüyor.
Sağlanan Faydalar Çok Çeşitli
Aralıklı açlık üzerindeki bulgular diyetin etkinliğine göre çeşitlilik gösteriyor ama hayvanlar ve insanlar üzerinde yapılan bazı çalışmalar, bu uygulamaları daha uzun yaşam süresi, daha sağlıklı kalp ve daha iyi bir bilişsel güçle ilişkilendiriyor.
Aralıklı açlığın insülin direncine iyi geldiği ve kan şekeri seviyelerini stabilize edebildiği düşünülüyor. 2018’de yapılan küçük ölçekli bir çalışmada, tip 2 diyabet hastası olan üç erkeğin aralıklı açlık diyeti uygulamaya bağlı olarak kilo kaybetmesi sonrasında insülin almayı bırakmayı başarabildiği görüldü.
2009’da yapılan bir çalışmadaysa, kalori kısıtlı bir diyet uygulaması sağlanan daha ileri yaşlardaki insanların sözel belleklerinin, diyeti uygulamayan diğer iki gruptakilere kıyasla iyileşme gösterdiği bulundu.
Bazı hastalarda fiziksel fonksiyonlarda da gelişme gerçekleşti. Her gün 16 saat boyunca aç kalan genç erkekler üzerinde yapılan bir çalışma, bu insanların yağ kaybettiğini ve iki ay boyunca direnç çalışmaları yaparken kaslarını koruduğunu ortaya koydu.
Uzun Vadeli Etkiler Bilinmiyor
Aralıklı açlık diyetlerinin uzun vadeli etkileri konusunda daha fazla araştırmanın yapılması gerekiyor ve var olan çalışmalar da sınırlı boyutta. Yapılan klinik deneylerde kilolu gençlere ve orta yaştaki yetişkinlere odaklanıldı ve bu nedenle de bu diyetlerin faydaları ve güvenliği diğer insan gruplarını da kapsayacak şekilde genelleştirilemiyor.
Çalışmaya göre, bu diyetler neredeyse kesinlikle onları uygulayanların açlık çekmesine, asabi olmasına ve konsantre olmakta zorluk yaşamasına neden oluyor.
2017 yılında JAMA tarafından yapılan bir çalışmada uzun süreli açlık diyeti uygulaması istenen katılımcıların neredeyse yüzde 40’ının çalışmadan çekildikleri belirtiliyor.
Uzmanlar insanların doğaları gereği uzun zaman boyunca aç kalmak ya da egzersiz yapmak gibi yorucu ve sıkı çalışmaların ardından kendilerini ödüllendirmek isteyebileceklerini ve bu nedenle bu diyetlerin uygulanmadığı günlerde insanların sağlıksız besinler yeme alışkanlığı edinme tehlikesinin bulunduğunu söylüyor. Beyin gıdadan yoksun kaldığında, hipotalamusta yoğun miktarda iştah hormonu salgılanıyor ve bu da aşırı yemeyi tetikleyebiliyor.
Ancak Mattson bu tip beslenme tarzlarının neden olduğu sıkıntıların geçici olduğunu söylüyor ve hastalara başlangıçta kendilerini aç ve asabi hissetmelerinin olağan olduğunun ve bu hislerin vücut ve beyin bu yeni alışkanlığa alıştıkça; genellikle iki hafta ila bir ay sonra ortadan kaybolacağının söylenmesi gerektiğini belirtiyor.
Orijinal makale: CNN Health
