Uranüs’te gerçekten çok kötü kokular dolaşıyor.
Yeni bir çalışmaya göre, Uranüs’ün yukarı atmosferindeki bulutlar, büyük ölçüde çürük yumurtaya o kötü kokuyu veren molekül olan hidrojen sülfürden oluşuyor.
Bir açıklamada, “Eğer talihsiz bir insan Uranüs’ün bulutlarından geçecek olsaydı, gayet rahatsız edici, kötü kokularla karşılaşırdı,” dedi İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden çalışmanın başyazarı Patrick Irwin.
Ama bu zavallı insanın daha büyük sorunları olurdu diye ekledi Irwin: “O daha bu kokuyla karşılaşmadan, ağırlıklı olarak hidrojen, helyum ve metan gazlarından oluşan eksi 200 derecedeki atmosfere maruz kalmak ve bununla gelecek boğulma hissi, ona kokudan çok daha önce büyük zarar verirdi.”
Uzun Zamandır Merak Ediliyordu
Araştırmacılar uzun zaman boyunca Uranüs’ün gökyüzünün yüksekliklerindeki bulutların nelerden meydana geldiğini merak ettiler – özellikle de onlarda Jüpiter ve Satürn’deki gibi amonyak kristallerinin mi yoksa hidrojen sülfür kristallerinin mi hakim olduğunu. Cevabın bulunması zordu çünkü çok uzakta olan Uranüs hakkında gerekli ayrıntılar olmadan tespitlerde bulunmak kolay değildi. (Jüpiter ve Satürn Dünya’ya hem daha yakınlar hem de onların yörüngeleri bizim uzay araçlarımıza ev sahipliği yaptı. Uranüs ise sadece bir kez ziyaret edildi ve bu 1986’nın Ocak ayında NASA’nın Voyager 2 uzay aracı tarafından sadece kısaca yakınından geçilerek yapıldı.)
Irwin ve meslektaşları, Hawaii’de bulunan 8 metrelik Gemini Kuzey teleskobundaki bir aygıt olan Yakın Kızılötesi İntegral Spektrometreyi (NIFS) kullanarak Uranüs’ün havasını incelediler. NIFS, Uranüs’ün bulutlarının hemen üzerindeki atmosferden yansıyan güneş ışığını dikkatle inceledi ve hidrojen sülfüre rastladı.
Aynı açıklamada, çalışmanın ortak yazarı olan, İngiltere’deki Leicester Üniversitesi’nden Leigh Fletcher, “Bunun sadece çok küçük bir miktarı doygun buhar olarak bulutların üstünde duruyor,” dedi. “Ve Uranüs’ün bulutlarının üzerindeki amonyak ve hidrojen sülfürün izini yakalamak da bu nedenle çok zor. Ama Gemini’nin üstün kabiliyetleri sayesinde en sonunda şans yüzümüze güldü.”
Araştırmacılar Neptün’ün bulutlarının da Uranüs’ün bulutlarına benzediğini söylediler. Bu iki “devasa buz” ve Jüpiter ile Satürn’ün bulutları arasındaki en büyük fark muhtemelen dünyanın oluşum zamanlarına dayanıyor: Uranüs ve Neptün, kendilerine güneşten o iki gaz devinin yaptığından çok daha uzak bir noktada yer buldu.
Fletcher, “Güneş sistemimizin oluşumu sırasında, nitrojen ve sülfür arasındaki denge –ve dolayısıyla amonyak ile Uranüs’te yeni saptanan hidrojen sülfür- bir gezegenin nerede form aldığı ve ısısı tarafından belirlendi,” dedi.
Bu yeni çalışma 23 Nisan’da Nature Astronomy’de yayınlandı.
Orijinal Makale: Space
