Bilim insanları asırlardır insan bilincinin merkezini araştırıyor. Nörobilimdeki gelişmelere rağmen, hala bilincin nereden geldiğini ve nasıl ortaya çıktığını bilmiyoruz. Fakat araştırmacılar, bilinç açısından son derece önemli gibi görünen, beynin belli üç alanından oluşan bir ağı tespit ettikten sonra, bilincin fizyolojik kaynağını sonunda tespit ettiklerini düşünüyorlar.
Harvard Tıp Fakültesi Beth Israel Tıp Merkezi Dekanı olan baş araştırmacı Michael Fox, “ İlk kez, bilinç için iki vazgeçilmez ön koşul olan, uyarılmanın ve farkındalığın da dahil olduğu bölgeler ile beyin sapı arasında bir bağlantı keşfettik.” şeklinde bir açıklama yaptı. “Pek çok bulgu, bu ağın insan bilinci üzerindeki rolünü işaret etmek için biraraya geldi.”
Araştırmacılar, uyarılmanın beyin sapıyla ilişkili olduğunu daha önce kanıtlamışlardı. Fakat farkındalığın tanımlanması daha zordu. Ekip, bu kısmın kortekste bir yerlerde olduğu konusunda uzun süredir hemfikirdi; fakat hiç kimse tam olarak bulunduğu yeri tespit edemiyordu.
Bunu anlamak için, araştırma ekibi hastanedeki beyin lezyonu teşhisi koyulmuş 36 hastayı analiz etti. Denek grubunun 12si komadaydı ve 24ünün ise bilinci açıktı. Uzmanlar, diğerleri koma halindeyken bazı hastaların -hasarlarına rağmen- niçin bilinçlerini koruduklarını açıklayabilen belirgin bir bölgenin olup olmadığını tespit etmek amacıyla, bu hastaların beyin saplarını haritaladılar.
Buldukları şey, beyin sapındaki Rostral Dorsolateral Pons Tegmentum olarak bilinen ve koma ile önemli seviyede ilişkisi olan küçük bir kısımdı. 24 bilinci açık hastadan sadece birinde bu bölgede hasar varken, komadaki 12 hastadan 10’unda bu bölge hasarlıydı.
Bulgular, beyin sapındaki bu küçük alanın bilinç için önemli olduğunu işaret ediyordu fakat bütün hikâye bundan ibaret değildi elbette.
Beynin hangi kısımlarının bu bölgeyle tamamen bağlantılı olduğunu tespit etmek için ekip; sağlıklı bir bireyin konektomunu incelemeye koyuldu. Konektom, beyinle ilgili bugüne dek bildiğimiz bütün bağlantıları gösterebilen bir beyin haritasıdır. 
Burası Bilincin Yaşadığı Yer
Kortekste belirlenen iki alanın Restoral Dorsolateral Pons Tegmentum ile bağlantılı olduğu tespit edildi. Bu alanlar büyük olasılıkla bilincin düzenlenmesi ile ilgili bir rol oynuyordu. Biri solda, Ventral, Anterior İnsula’da (AI), diğeri de Pregenual Anterior Singulat Korteks’te (pACC) yer alıyordu.
Bu her iki alan, uyarılma ve farkındalık ile ilgili yürütülmüş önceki çalışmalarla bağlantılıydı fakat ilk kez beyin sapıyla olan bağlantıları keşfedilmişti.
Uzman ekip, koma halinde ya da bitkisel hayatta olan 45 hastanın fMRI taramalarını yaparak bu çalışmalarının çifte kontrolünü yaptı ve bu sağlamada da görüldü ki 45 hastanın tamamında bu üç önemli bölge de hasarlıydı.
Bu oldukça heyecanlı bir ilk adımdı; fakat araştırmacılar elde ettikleri bulguları tam olarak doğrulayabilmek için şimdi de daha büyük sayıdaki hasta gruplarıyla çalışmaları gerektiğinin farkındaydılar.
Bu üç bölgenin beynimizdeki bilinç merkezi ile doğrudan fiziksel bir ilişkisi olduğunu kesin olarak söylemeden önce, bağımsız ekiplerin de sonuçlarını doğrulamaları gerekecektir. Bu süre içerisinde umarız sırf bilinçlerini geri kazanamamaları haricinde sağlıklı beyinlere sahip olan komadaki ve bitkisel hayattaki hastalar için bu araştırma umut verici yeni bir tedaviye yol açar.
Fox, konuyla ilgili yaptığı konuşmada “Beynin uyarılması için bu ağları hedef olarak kullanıp kullanamamamız, bilinçle ilgili rahatsızlıkları olan insanlar için en önemli konu. Eğer söz konusu ağın bulunduğu bu alanlara yoğunlaşırsak, hayatının sonuna kadar bitkisel hayata mahkûm olmuş birini günün birinde uyandırmayı başarabilir miyiz? İşte en temel soru bu.” şeklinde bir açıklama yaptı.
KAYNAK: SCIENCE ALERT
