Nature dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada araştırmacılar, Dünya’dan 31 ışıkyılı uzaklıkta olan gezegenin, bugün bilinen yaklaşık 5.000 ötegezegen (kendi güneş sistemimizin dışındaki gezegenler) arasında dünyanın kütlesinin yarısına sahip, en hafiflerinden biri olduğunu gösteriyor. Çapı 9.000 kilometrenin biraz üzerinde – yani Mars’tan biraz daha büyük.
Ekip, gökbilimcilerin çok küçük gezegenlerin özelliklerini bile belirleyebildiğini gösterdiğinden, araştırmanın “ikinci bir Dünya” arayışımızda ileriye doğru atılan bir adımı temsil ettiğini söylüyor.
DLR’den baş yazar Dr. Kristine Lam şunları söyledi: “Yarıçapının ve kütlesinin kesin olarak belirlememizin ardından, GJ 367b, kayalık bir gezegen olarak sınıflanacak. Bu, onu Dünya-altı büyüklüğündeki karasal gezegenler arasına yerleştiriyor ve ‘ikinci bir Dünya’ arayışında“ bizi bir adım ileriye taşıyor.
GJ 367 b, yıldızlarının yörüngesinde 24 saatten daha kısa bir sürede dönen “ultra kısa dönemli” (USP) ötegezegen grubuna aittir. Dr. Lam, “Bunlardan birkaçını zaten biliyoruz, ancak kökenleri şu anda bilinmiyor” dedi. “USP gezegeninin kesin temel özelliklerini ölçerek, sistemin oluşumuna ve evrim tarihine bir göz atabiliriz.”
Farklı değerlendirme yöntemlerinin bir araya getirilmesiyle gezegenin yarıçapı ve kütlesi belirlendi: yarıçapı Dünya yarıçapının yüzde 72’si ve kütlesi Dünya kütlesinin yüzde 55’I kadar.
Araştırmacılar, yarıçapı ve kütlesini sırasıyla yüzde 7 ve yüzde 14 doğrulukla belirleyerek, ötegezegenin iç yapısı hakkında da sonuçlar çıkarmayı başardılar. Sonuçlar şöyle: Düşük kütleli kayalık bir gezegendir, ancak Dünya’dan daha yüksek bir yoğunluğa sahiptir. Dr. Szilárd Csizmadia, “Yüksek yoğunluk, gezegene bir demir çekirdeğin hakim olduğunu gösteriyor” dedi.
“Bu özellikler, onu Güneş Sistemi’ndeki diğer karasal cisimlerden ayıran orantısız derecede büyük demir ve nikel çekirdeğiyle Merkür’e benzer bir gezegen yapıyor.”
Bununla birlikte, gezegenin yıldızına yakınlığı, Dünya’da deneyimlediğinmizden 500 kat daha güçlü, bu aşırı yüksek düzeyde radyasyona maruz kaldığı anlamına gelir. Yüzey sıcaklığı, tüm kayaların ve metallerin eritileceği bir sıcaklık olan 1500 santigrat dereceye ulaşabilir.
Bu yeni keşfedilen ötegezegenin ana yıldızı, GJ 367 adında bir kırmızı cüce ve Güneş’in sadece yarısı kadar. Bu keşif, yörüngedeki gezegenin geçiş sinyali özellikle önemli olduğundan faydalı oldu. Kırmızı cüceler sadece daha küçük değil, aynı zamanda Güneş’ten daha soğuktur. Bu, ilişkili gezegenlerin bulunmasını ve karakterize edilmesini kolaylaştırır. Kozmik çevremizdeki en yaygın yıldız nesneleri arasındadırlar ve bu nedenle ötegezegen araştırmaları için uygun hedeflerdir.
Araştırmacılar, “M sınıfı yıldızlar” olarak da bilinen bu kırmızı cücelerin, her biri Dünya’nın en fazla dört katı büyüklüğünde olan ortalama iki ila üç gezegenin yörüngesinde döndüğünü tahmin ediyor.
Kaynak: Alexandra Witze, Bu küçük, demir açısından zengin dünya, olağanüstü derecede metaldir, Nature (2021). DOI: 10.1038/d41586-021-03587-z
