Sıra dışı bir ötegezegen olan LTT 9779b’nin keşfi yaklaşık bir ay önce açıklandı. Sadece 260 ışık yılı uzaklıktaki bu gezegen, ilginç atmosferinin inceleneceği bir çalışmanın yapılması için anında harika bir aday haline geldi. Ve bunun için çok fazla beklememiz gerekmedi.
Neptün’den biraz daha büyük olan ve Güneş’e benzer bir yıldızın etrafında dönen LTT 9779b hakkında gerçekten tuhaf olan iki şey bulunuyor. Bunlardan biri, onun yıldızına çok yakın olması ve gezegenin her 19 saatte bir onun etrafında dönmesi. İkincisiyse, bu yakınlık derecesinde maruz kalması gereken kavurucu ısı seviyelerine rağmen, ötegezegenin hala bir atmosferinin olması.
Spitzer Uzay Teleskobunun yaptığı kızılötesi gözlemler, bu gezegenin ev sahibi yıldızını da içeriyordu. Şimdi, astronomlar bu verileri incelediler ve elde ettikleri sonuçları Astrophysical Journal Letters’da iki çalışma halinde yayınlandılar.
Kansas Üniversitesi’nden astronom Ian Crossfield liderliğinde yapılan ilk çalışmada LTT 9779b’nin ısı profili, New Mexico Üniversitesi’nden astronom Diana Dragomir liderliğinde yapılan ikinci çalışmadaysa ötegezegenin atmosferi incelendi.
Gezegenin Isısı 1,650 Derecenin Üzerinde
Crossfield, “İlk kez, var olmaması gereken bu gezegenden gelen ışığı ölçümledik. Yıldızı gezegeni o kadar yoğun bir şekilde radyasyona maruz bırakıyor ki, gezegenin ısısı 1,650 derecenin üzerinde ve atmosferi tamamen yok olabilirdi. Ama Spitzer gözlemlerimiz, gezegenin yaydığı kızılötesi ışık vasıtasıyla bize onun atmosferini gösteriyor,” diyor.
Araştırmacılar yaptıkları çalışmada, ilginç bir şekilde, LTT 9779b’deki bir günün en sıcak olduğu zamanın, gezegenin güneşinin direkt olarak en tepede olduğu zaman olduğunu da buldular. Bu zaman Dünya’da, öğle saatinden birkaç saat sonrası oluyor.
Dragomir ve meslektaşlarıysa, LTT 9779b’nin atmosferi hakkında daha fazla bilgi edinmek için Spitzer’ın verilerini NASA’nın ötegezegen avcısı uzay teleskobu TESS’in verileriyle kombine ettiler. Bu onların LTT 9779b’nin atmosferinden bir emisyon spektrumu elde etmelerine olanak tanıdı. Araştırmacılar sonuçta, bazı dalga boylarının moleküller tarafından emildiğini ve bu moleküllerin muhtemelen karbonmonoksit olduğunu buldular.
Sıcak bir Neptün olan bu gezegenin atmosferinde karbonmonoksit bulmak, onun nasıl oluştuğunun ve neden hala bir atmosferi olduğunun anlaşılmasına yardım edebilir.
Şu anda, LTT 9779b hakkında önceden bildiğimizden daha çok şey biliyor olsak da, hala yapılması gereken çalışmalar var. Gelecekte yapılacak gözlemler, bizim bu soruları ve atmosferin başka nelerden oluştuğu ve bu ötegezegen başlangıçta çok daha büyük müydü ve şu anda hızlı bir küçülme sürecinde mi gibi başka soruları cevaplamamıza fayda sağlayabilir.
Bu gibi çalışmalar aynı zamanda, araştırmacılara potansiyel olarak yaşanabilir olan gezegenlerin atmosferlerini incelemek için mükemmel araçlar ve deneyimler de sağlayacak.
Orijinal makale: ScienceAlert
