Yapılan bir çalışmaya göre, ghrelin adı verilen ve iştahı tetikleyen bir mide
hormonu yeni beyin hücrelerinin gelişimini teşvik ediyor ve onları yaşlanmanın etkilerine karşı koruyor. Ve bu, bazı insanların aç kalmanın kendilerini zihinsel olarak daha dinç hissetmelerini sağladığını söylemelerinin açıklaması olabilir.
Ghrelin ilk keşfedildiğinde, açlık hormonu olarak tanınmaya başlandı. Mide
boşaldığı zaman bu hormonu üretiyor ve birkaç saat yemek yemediğimiz zaman kanımızdaki miktarı yükseliyor.
Ama ghrelinin bilişsel gücü artırabildiği yönünde de kanıtlar var. Düşük kalorili diyetlerle beslenen hayvanlar daha iyi zihinsel becerilere sahip oluyor ve bunun nedeni kısmen de olsa ghrelin olabilir. Farelere ghrelin hormonu enjekte etmek, hayvanların öğrenme ve hafıza testlerindeki performanslarını artırıyor ve beyinlerindeki nöral bağlantıların sayısını yükseltiyor gibi görünüyor.
İngiltere’de bulunan Swansea Üniversitesi’nden Jeffrey Davies ve ekibi de,
yaptıkları çalışmada ghrelin hormonunun beyin hücrelerini bölünmek ve
çoğalmak (nörojenez olarak bilinen süreç) için uyarabildiğine dair ileri kanıtlar elde etti. Ekip bir deney kabında geliştirilen fare beyin hücrelerine ghrelin eklediğinde, bunun nörojenezi tetiklediği bilinen fibroblast büyüme faktörü isimli geni harekete geçirdiğini gördü.
Parkinson Bunamasının Tedavisinde Kullanılabilir
Genç beyin hücrelerinin yeni anılar oluşturabilme becerisini geliştirdiği
düşünülüyor ve bunun nedeni de, bu hücrelerin daha uyarılabilir olması. Davies, bu nöronların yaşlı nöronlardan daha kolay ateşlendiğini söylüyor.
Yapılan çalışma, Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıkların tedavileri için de bazı çıkarımlar sağlayabilir. Daha önceden yapılan araştırmalar, ghrelinin hayvanları Parkinson hastalığının bir türünü geliştirmekten korumaya yardımcı olabildiğini göstermişti.
Davies’in ekibi, yaptığı ileri deneylerde ghrelinin Parkinson hastalığını taklit etmesi sağlanan bir deney kabındaki beyin hücrelerini ölmekten koruduğunu buldu. Davies’in meslektaşı Amanda Hornsby ise, Parkinson bunamasına sahip 28 gönüllüyle yaptığı çalışmada, bu insanların kanlarındaki ghrelin seviyesini bu hastalığa sahip olmayan insanların kanındakinden daha düşük olduğu bulgusuna ulaştı.
Hornsby, bu bulgunun ghrelin veya aynı şekilde etki gösteren diğer
kimyasalların Parkinson bunamasının tedavisinde kullanılabileceğini gösterdiğini söylüyor.
Aralıklı Açlık Diyetleri
Bir günde alınması tavsiye edilen kalori miktarının yaklaşık yüzde 25 oranında daha azını aldıkları kalıcı bir beslenme tarzını uygulayan insanlar, daha iyi bir kan şekeri seviyesi kontrolü gibi bazı sağlık faydaları elde ediyor. Bunu deneyenlerin bir kısmı, bu şekilde beslenmenin bilişsel becerilerini de iyileştirdiğini söylüyor. Ancak bu konu tartışmalı bir konu. Çünkü bazı çalışmalar da, bu beslenme tarzının insanların zihinsel becerilerini zayıflattığını öne sürüyor.
Kalori kısıtlamalı diyetlerin sağladığı olumlu sağlık etkilerinden faydalanmak isteyen bazı insanlar da aralıklı açlık diyetlerine başvuruyor. Örneğin, 5-2 diyetinde, insanlar beş gün boyunca normal bir şekilde yemek yiyor ama diğer iki günü günde yaklaşık 500’er kaloriyle tamamlıyorlar. Ve bu ghrelin seviyelerini yükseltiyor olabilir.
Ancak Münih Teknik Üniversitesi’nden Nicolas Kunath, yeni beyin hücrelerinin çalışmaya başlamasının birkaç gün ila haftalar aldığına dikkat çekiyor ve insanların bu tarzda beslendikleri zaman beyin güçleri üzerindeki sonuçları hemen görmeyi beklememeleri gerektiğini söylüyor.
Orijinal makale: New Scientist
