Alman, Belçikalı ve Rus araştırmacılardan oluşan bir ekibin 10 kozmonot üzerinde yaptığı yeni bir çalışmaya göre, uzaya gitmek beyindeki beyaz ve gri madde üzerinde çok büyük değişimler meydana getiriyor.
The New England Journal of Medicine’da yayınlanan çalışmayı gerçekleştiren araştırmacılar, bu değişimlerin kozmonotlar için ne anlama geleceği sorusunun hala yanıt beklediğini ve bu durumun bilişsellik üzerinde bir etkiye yol açıp açmayacağının şu anda bilinmediğini söylüyorlar.
Ekibin bulgularına göre, beyin-omurilik sıvısının dolaşımı da, uzay yolculuğu sonrasında uzun zaman boyunca değişime uğramış halde kalıyor.
Öncesi – Sonrası
Beyinde meydana gelen değişimleri incelemek isteyen araştırmacılar, kozmonotların uzaya gitmeden önce, dünyaya döndükten hemen sonra (ortalama on gün) ve dönüşten yaklaşık yedi ay sonrasında çekilen beyin MR’larına baktılar. 10 kozmonotun tümü de ilk iki MR taramasında mevcuttu ancak son taramaya sadece yedi kozmonot katıldı.
Kozmonotların yaş ortalaması 44’tü ve tümü de Uluslararası Uzay İstasyonu’na gitmiş olan erkeklerdi. Kozmonotlar uzayda ortalama olarak 189 gün; yani aşağı yukarı altı ay geçirmişlerdi.
Araştırmacılar beyin taramalarındaki üç değişkene odaklandılar: gri madde yoğunluğu, beyaz madde yoğunluğu ve beyin-omurilik sıvısı yoğunluğu.
Beyinde Meydana Gelen Değişimlerin Bazısı Kalıcı
Uzay yolculuğu öncesindeki gri madde yoğunluğunu kozmonotların dönüşünde yapılan taramalarla karşılaştırdıklarında, araştırmacılar gri maddede geniş çaplı bir azalma meydana geldiğini gördüler. Ancak dünyaya dönüşten yedi ay sonra çekilen MR’lara bakıldığında, gri madde yoğunluğundaki bu azalmanın büyük bir kısmının geri geldiği ortaya çıktı; yani bu kalıcı değişim değildi.
Ama beyaz maddenin hikayesi daha farklıydı. Kozmonotların yolculuk öncesi değerleriyle yapılan karşılaştırmalar sonucunda, beyaz madde yoğunluğunun beynin bir bölümünde azalma gösterdiği görüldü. Ve yedi ay sonrasındaki takip taramaları ise, bu yoğunluğun daha da azalmış durumda olduğunu ortaya çıkardı.
Beyin-omurilik sıvısı yoğunluğu da kozmonotların uzay görevlerinden sonra değişime uğradı. Görev dönüşünde yapılan ilk taramalar, sıvı yoğunluğunun görev öncesindeki değerlere oranla bazı bölgelerde azaldığını ve bazı bölgelerde de arttığını gösterdi. Bir sonraki tarama ise, beynin ortasındaki beyin-omurilik sıvısı yoğunluğunun yolculuk öncesi değerlere geri döndüğünü, ancak beyin ve kafatası arasındaki alanda bulunan sıvının daha da artış gösterdiğini ortaya koydu.
