2020 gökyüzü için yine aktif geçecek. Yeni yılın astronomi takviminde yer alan bu önemli gök olaylarından bazılarını yazımızda bulabilirsiniz. Listedeki olayların gün ve saatlerinin eş güdümlü evrensel zamana (UTC) göre olduğunu da belirtmeden geçmeyelim.
3, 4 Ocak – Dörtlük Meteor Yağmuru
Ortalamanın üzerinde bir meteor yağmuru olan dörtlük meteor yağmurunda görülen meteorların sayısı saatte 40’a kadar ulaşabiliyor. Dörtlük meteor yağmuru her yıl 1-5 Ocak tarihleri arasında gerçekleşiyor ve 2020’de 3 Ocak gecesi ve 4 Ocak sabahında zirve noktasına ulaşacak. Bu görsel şovu izlemek için en iyi zamansa, gece yarısından sonra karanlık bir yerde bulunmak olacak.
9 Şubat – Dolunay, Süper Ay
9 Şubat’ta meydana gelecek dolunayda Ay’ın yüzü tamamen aydınlanacak. Bu evre UTC 07:34’te gerçekleşecek. Bu aynı zamanda 2020’nin dört süper ay olayının da ilki olacak. Ay Dünya’ya en yakın konumunda olacak ve bu nedenle de normalden biraz daha büyük ve parlak görünebilecek.
20 Mart – Mart Ekinoksu
Ekinoks UTC 03:50’de meydana gelecek. Bu sırada Güneş direkt olarak
ekvatorun üzerinde olacak ve Dünya genelinde neredeyse eşit miktarda gece ve gündüz yaşanacak. Bu aynı zamanda, Kuzey Yarımkürede ilkbaharın ilk günü (ilkbahar ekinoksu) ve Güney Yarımkürede de sonbaharın ilk günü (sonbahar ekinoksu) olacak.
22, 23 Nisan – Lyrid Meteor Yağmuru
Ortalama bir meteor yağmuru olan Lyrid, zirve noktasındayken genellikle saatte yaklaşık 20 meteor üretiyor. Lyrid meteor yağmuruna, 1861 yılında keşfedilen C/1861 G1 Thatcher isimli kuyruklu yıldızın ardında bıraktığı kalıntılar sebep oluyor. Her yıl 16-25 Nisan tarihleri arasında gerçekleşen gök olayı, 2020’de ayın 22’sinin gecesi ve 23’ünün sabahında zirve noktasına ulaşacak.
6, 7 Mayıs – Eta Aquarid Meteor Yağmuru
Eta aquarid, zirve noktasındayken saatte 60’a varan meteor üretebilen
ortalamanın üzerinde bir meteor yağmuru. Bu gök olayında gerçekleşen
aktivitenin büyük bölümü Güney Yarımküreden görülüyor. Kuzey Yarımkürede meteor sayısı saatte yaklaşık 30’a kadar ulaşabiliyor. Halley kuyruklu yıldızının ardında bıraktığı kalıntılar nedeniyle oluşan bu meteor yağmuru, her yıl 19 Nisan ve 28 Mayıs tarihleri arasında gerçekleşiyor. Meteor yağmuru 2020 yılındaki zirve noktasına 6 Mayıs gecesi ve 7 Mayıs sabahında ulaşacak.
4 Haziran – Merkür’ün En Büyük Doğu Uzanımı
Merkür gezegeni 4 Haziran’da Güneş’ten 23.6 dereceyle en büyük doğu
uzanımında olacak. Bu, gün batımından hemen sonra gökyüzünde gezegeni
görmek için en iyi zaman.
21 Haziran – Halkalı Güneş Tutulması
Halkalı bir Güneş tutulması, Ay Dünya’dan Güneş’i tamamen kapatamayacak kadar uzak olduğunda meydana geliyor. Bu durum, kararmış haldeki Ay’ın etrafında bir ışık halkası oluşmasıyla sonuçlanıyor. Halkalı bir Güneş tutulması sırasında Güneş’in koronası görünmez oluyor. Tutulma orta Afrika’da başlayacak ve Suudi Arabistan, Hindistan’ın kuzeyi ve Çin’in güneyi yolunu izleyerek Pasifik Okyanusu’nda sona erecek. Kısmi bir Güneş tutulması doğu Afrika, Orta Doğu ve güney Asya’nın büyük bölümünden de görülebilecek.
5 Temmuz – Gölgeli Ay Tutulması
Gölgeli Ay tutulması, Ay Dünya’nın penumbra olarak da bilinen yarı gölge
konisinden geçerken meydana geliyor. Bu tür bir tutulmada Ay tamamen değil, biraz kararıyor. Tutulma Kuzey Amerika’nın büyük bölümü, Güney Amerika, Pasifik Okyanusu’nun doğusu ve Atlantik Okyanusu’nun batısı gibi bölgelerden görülebilecek.
12, 13 Ağustos – Perseid Meteor Yağmuru
İzlemesi en keyifli meteor yağmurlarından birisi olan bu gök olayı, zirve
noktasındayken saatte 60’a varan sayıda meteor üretebiliyor ve 1862’de
keşfedilen Swift-Tuttle kuyruklu yıldızı nedeniyle gerçekleşiyor. Perseid meteor yağmurları bol miktarda parlak meteor üretmeleriyle ünlüler. Gök olayı her yıl 17 Temmuz ve 24 Ağustos tarihleri arasında gerçekleşiyor ve 2020 yılındaki zirve noktasına 12 Ağustos gecesi ve 13 Ağustos sabahında ulaşacak. Bu görsel şovu izlemek için en iyi yer ve zamansa, gece yarısından sonra karanlık bir noktada bulunmak olacak.
22 Eylül – Eylül Ekinoksu
Eylül ekinoksu UTC 13:31’de meydana gelecek. Güneş direkt olarak ekvatorun üzerinde olacak ve Dünya genelinde neredeyse eşit miktarda gece ve gündüz yaşanacak. Bu aynı zamanda, Kuzey Yarımkürede sonbaharın ilk günü (sonbahar ekinoksu) ve Güney Yarımkürede de ilkbaharın ilk günü (ilkbahar ekinoksu) olacak.
7 Ekim – Draconid Meteor Yağmuru
Draconid meteor yağmurları saatte sadece ortalama 10 meteor üreten küçük gök olayları ve 1900 yılında keşfedilen 21P Giacobini-Zinner kuyruklu yıldızının ardında bıraktığı kalıntılar nedeniyle meydana geliyorlar. Bunları alışılmadık kılan şeyse, bu gök olayını izlemenin en iyi zamanının diğer çoğu yağmurda olduğu gibi sabahın erken saatleri değil, akşamüstü saatleri olması. Draconid meteor yağmurları her yıl 6 ve 10 Ekim tarihleri arasında gerçekleşiyor ve bu yılki yağmurun zirve noktasına ulaşacağı tarih de 7 Ekim gecesi. Gök olayını izlemek için en iyi yerse, şehir ışıklarından uzak olan karanlık bir nokta olacak.
17, 18 Kasım – Leonid Meteor Yağmuru
Ortalama bir meteor yağmuru olan Leonid, zirve noktasındayken saatte 15’e kadar meteor üretiyor. Bu meteor yağmurlarını eşsiz kılan şey, her 33 yılda bir saatte yüzlerce meteorun görülebildiği döngüsel bir zirve noktasının olması ve bunların sonuncusu da 2001’de meydana geldi. Leonid meteor yağmurları 1865’de keşfedilen Tempel-Tuttle kuyruklu yıldızının ardında bıraktığı kalıntılar nedeniyle gerçekleşiyor ve her yıl 6 – 30 Kasım tarihleri arasında meydana geliyor. Meteor yağmurunun bu yıl zirve noktasına ulaşacağı zamansa, 17 Kasım gecesi ve 18 Kasım sabahı olacak.
14 Aralık – Tam Güneş Tutulması
Tam bir Güneş tutulması, Ay Güneş’i tamamen kapattığında ve Güneş’in
koronası ortaya çıktığında meydana geliyor. Bu tam Güneş tutulması sadece Şili ve Arjantin’in güneyindeki bazı bölgelerden görülebilecek. Kısmi bir tutulmaysa Güney Amerika’nın güneyi, Pasifik Okyanusu’nun güneydoğusu ve Atlantik Okyanusu’nun güneyinin çoğu bölgesinden izlenebilecek.
21 Aralık – Jüpiter Ve Satürn’ün Nadir Kavuşumu
Jüpiter ve Satürn arasında 21 Aralık’ta bir kavuşum gerçekleşecek. Bu iki
gezegen arasında nadiren gerçekleşen bu kavuşum ‘büyük kavuşum’ olarak
biliniyor ve bu gök olayının sonuncusu 2000 yılında meydana gelmişti. Bu iki parlak gezegen gökyüzünde birbirlerine son derece yakın hale gelecek ve bu nadir gök olayı gün batımından hemen sonra gözlemlenebilecek.
Orijinal makale: SeaSky
