Hepimiz bize yalan söylenmesinden nefret ederiz. Çoğumuz da birilerinin bize yalan söylediğini gösterebilen bir yol bilmeyi isteriz. Aslında birinin yalan söyleyip söylemediğini anlamanın pek çok yolu var. İşte en iyi biyolojik işaretler. Başka bir deyişle, bir daha asla karşınızdakine kolay kolay güvenmemek için hazır olun. Ciddiyiz.

Rahatsız Edici Bakışlar

Birinin size yalan söylediğinin en büyük ip uçlarından biri, gözünü uzun süre ayırmadan, doğrudan size bakmasıdır. Unutmayın; dikkatle bakmak değil, gözünü ayırmadan bakmak. Davranış analizi uzmanı Dr. Lilian Glass ve kitabı Yalancıların Vücut Dili’ne göre, yalan söyleyen kişi göz kontağını aniden keser. Fakat gerçek sosyopatlar bundan kaçınmak için ellerinden gelenin en iyisini yaparlar. Özel bir tür olan bu yalancılar, göz kontağını sürdürmenin diğer insanları kontrol ve manipüle etmek için iyi bir yöntem olduğunu düşünür. Buna iyi bir örnek ise Ponzi düzenbazı Bernie Madoff’tur. Madoff, pek çok insanı dolandırırken, uzunca bir süre kurbanlarının gözlerinin içine bakıyordu. Ve bu nedenle zavallı insanların tüm paralarını kaybetmelerinin belki de en büyük sebebi, O’nun ısrarcı bir şekilde göz kontağı kurmasıydı. Bu yoğun göz kontağı bir tür hipnoz gibi düşünülebilir. Bununla başa çıkmanın en iyi yolu ise o gözlere parmağınızı sokmak. Kendinizi kötü hissetmeyin. Onlar yalancı ve bunu hak ediyorlar.

Gözler Yalan Söylemez

Bu rahatsız edici bakışların yanı sıra, yalan söylediğini düşündüğünüz kişiye bir soru sorduğunuzda o kişinin baktığı yön size yalan söyleyip söylemediğini gösterebilir. Belki de bu nedenle biriyle konuştuğumuzda karşımızdaki kişinin gözümüzün içine bakıp bakmadığı bizim için bu kadar önemlidir.

FBI ajanı Mark Bouton’a göre insanların sorularımızı cevaplarken baktıkları yön çok önemlidir. Söz konusu yalancı sağ elini kullanan biriyse, yalan söylerken sağ tarafa doğru bakışlarını yöneltecektir. Doğru söylüyorsa da bakışları sol tarafına doğru yönelecektir. Bunun nedeni ise beynin sağ tarafının hayal gücünü kontrol etmesi ve böylece size bir hikâye uydurabilmesidir. Ayrıca bu kişiler duydukları bir şey ile ilgili yalan söylediklerinde, doğrudan sağ tarafa bakmasalar da sanki tüm dünyadan bir sır saklıyormuşçasına gözlerini bir anlığına hafifçe sağa yöneltebilirler. Eğer kokular ve duygular ile ilgili bir yalan söylüyorlarsa da bakışlarını önce yere indirip sonra sağa doğru çevirirler. Kısacası, sağa bakıyorlarsa, bir şeyler pek… de doğru değildir.

Peki ya solaklar? Boulton’a göre solaklar yalan söylediklerinde önce size bakarlar, sonra yön değiştirip bakışlarını sola doğru fırlatırlar. O halde, birini sorgulamadan önce hangi elini daha çok kullandığından emin olun.

Ağzını Saklar

İnsanlar yalan söylediklerinde ağızlarını elleriyle kapatma eğiliminde olurlar. Bu tuhaftır çünkü bir bakıma yalanın çıktığı yeri işaret etmiş olurlar. Aslında farkında olmadan yaptıkları şey de budur. Dr. Glass’a göre yetişkinler ağızlarını elleriyle kavradıklarında bunun anlamı iletişime kapalı olmak ve her şeyi ortaya çıkarmamaya çalışmaktır. Başka bir deyişle, ağızlarını saklayarak, aslında bir şeyleri saklamaya çalışıyorlardır. O halde biriyle konuşurken elinin ağzına doğru yöneldiğini görürseniz, sıkıştırmayı hemen oracıkta kesin ve uydurup uydurmadığını sorun.

Tuhaf Baş Hareketleri

Eğer birinin gözleri ya da ağzı yeterince ip ucu vermiyorsa endişelenmeyin. Baş hareketleri de yalanlarını ortaya çıkarmak için kullanılabilir. Birisi konuşurken aynı zamanda da kafasını evet ya da hayır anlamında sallıyorsa, o kişinin söylediğine gerçekten güvenebilirsiniz. Fakat bu baş sallama daha geç yapılıyorsa, kendinize bir yalancı buldunuz demektir. Hatta, bazı yalancılar size evet derken farkında olmadan kafalarını hayır anlamında sallarlar; ya da tam tersi.

Ayakların Yönü

Tüm bu ip uçları da yetmiyorsa, karşınızdakinin yalan söyleyip söylemediğini anlamak için ayaklarına bakabilirsiniz. Pscyhology Today’ e göre yalancılar, palavralarının tam ortasında ayaklarının ucuyla kapıya ya da en yakın çıkışa doğru işaret etme eğilimi gösterirler. Bunun nedeni, yüzünüze karşı yalan söylemelerinden dolayı fiziksel ve psikolojik bir aceleci kaçış isteği duymalarıdır.

Gereksiz Boğaz Temizleme

Biriyle konuşurken, bir kulağınız da o kişinin nasıl sesler çıkardığında olsun. Aynı zamanda bu seslerin ne zaman çıkarıldığı da önemli. Eski CIA ajanları Philip Houston, Michael Floyd ve Susan Carnicero, yalancıların büyük bir yalandan önce boğazlarını temizlediklerinde hemfikirler. Bunu yapmalarının birkaç nedeni var. Birincisi, bu hareket “Yemin ederim ki…” demenin sözsüz versiyonu. İkincisi, o anda yalan söylemeye ihtiyaç duydukları, ki bu da tıpkı anksiyetede görüldüğü gibi veya boğaz kuruluğu şeklinde psikolojik bir reaksiyona yol açıyor.

Detaylaar Detaylaar Detaylaar

Birine basit bir soru sorduğunuzda, size istediğiniz bilgiden ziyade gereksiz ayrıntıları mı anlatıyor? Bunun sebebi, size tam olarak doğruyu söylemiyor olması. Sorduğunuz sorunun cevabı hariç, bir şekilde gereksiz detaylarla zihninizi meşgul edip sizi geçiştirmeyi umuyor. Dr. Glass’a göre yalancılar kendilerini öz güvenli bir ifadeye büründürüp sizi kendilerine inandırmaya çalışıyorlar. Başka bir deyişle, amaçları asıl cevap hariç size her şeyi vererek sorduğunuz soruyu size unutturmak.

Geç Cevap Verme

Ne kadar anlattıkları değil ne kadar hızlı cevap verdikleri önemli. Eğer biri size doğruyu söylüyorsa doğrudan ve hızlı bir cevap verecektir. Bir şeyler saklıyorlarsa da cevaplamaları gecikecektir çünkü bir şeyler uydurmak için zamana ihtiyaçları vardır.

Aynı Soruyu Birkaç Kez Cevaplayamazlar

Birinin yalanını yakalamak istiyorsanız aynı soruyu farklı zamanlarda birkaç kez ve farklı şekillerde sorun. Eğer doğruyu söylüyorsa, her seferinde neredeyse kelimesi kelimesine aynı yanıtı alırsınız. Eğer yalan söylüyorsa, her seferinde ses tonunda ve seçtiği kelimelerde farklılıklar olacaktır ve bu yalancıyı ele verir.

Dış Görünüşleriyle Fazla İlgilenmeye Başlarlar

İnsanlar yalan söyledikleri zaman görünüşlerine takıntılı hale gelirler. Örneğin, kravatlarıyla ya da manşetleriyle oynarlar, saçlarını kulaklarının arkasına yerleştirirler ya da kıyafetlerini çekiştirirler. Hele bir de işin içine terleme girmişse, elinizde bir adet yalancı var demektir.

Hazır Ol Duruşu

Eğer insanlar normalden uzun süre sabit dururlarsa, bu onların bir şeyler saklıyor olabilecekleri anlamına gelir. Bu vücudun “savaş ya da kaç” tepkisidir. Bir anlamda da vücudun fazla sabit durması, yani doğal jest ve mimiklerden uzaklaşması, karşı tarafa farkında olmadan bir açık vermemek için kendini sıkı yönetime almış olmasıdır. Hareketten yoksun katatonik bir duruş, aslında büyük bir şeylerin döndüğünün habercisidir.

KAYNAK: Grunge

 

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here